ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

ΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

Οι δικαστές απολαμβάνουμε το σύνολο των συνταγματικών δικαιωμάτων που θεσπίζονται για όλους τους πολίτες, εύλογα, όμως, τίθενται ορισμένοι περιορισμοί, όπως καταγράφονται στο Σύνταγμα και σε τυπικούς νόμους, ιδίως στον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών, ενόψει της ειδικής θεσμικής μας θέσης.

Οι σχετικές ρυθμίσεις έχουν λειτουργήσει στην πράξη και έχουν αποδειχθεί επαρκώς αποτελεσματικές.

Ο Χάρτης Δεοντολογίας σε ένα βαθμό απλώς αποτυπώνει τις σχετικές ρυθμίσεις του Συντάγματος και του νόμου. Ενίοτε μάλιστα με τρόπο που δίνει την εντύπωση ότι προσδίδει σε αυτές άλλο περιεχόμενο, όπως στο Κεφάλαιο IV με τίτλο «Ευπρέπεια». Επιπλέον όμως, όπως συνομολογείται και στο κείμενό του («…επιχειρεί και σε πεδία νέα… αποτρέποντας μη αναγκαίες ή αλυσιτελείς νομοθετικές παρεμβάσεις»), παραθέτει κανόνες ή πρότυπα συμπεριφοράς (στην ουσία περιορισμούς), όχι μόνο στον ίδιο, αλλά και στα μέλη της οικογένειάς του (βλ. στο Κεφάλαιο “Ευπρέπεια” περ.2. “....και προτρέπει τα μέλη της οικογένειάς του να επιδεικνύουν ανάλογη συμπεριφορά.”), που δεν προβλέπονται από καμία διάταξη. Μάλιστα αυτό το πράττει με χρήση ασαφών όρων. Έτσι, σύμφωνα με την περ. γ΄ του Κεφαλαίου ΙΙ με τίτλο «Αμεροληψία» ο δικαστής κατά τη συμμετοχή του σε επιστημονικές εκδηλώσεις καλείται να αποφεύγει την ταύτιση με ορισμένη «οργάνωση, ομάδα ή σκοπό», ενώ σύμφωνα με τη περ. δ΄ του ίδιου Κεφαλαίου, ο δικαστής δεν πρέπει να δημιουργεί αμφιβολίες ως προς την ουδετερότητά του με κοινωνικές, πολιτικές, θρησκευτικές ή ιδεολογικές ομάδες. Η αοριστία των εν λόγω όρων (σκοπό, ιδεολογικές ομάδες κλπ.) θέτει τον κίνδυνο οποιαδήποτε επιστημονική άποψη ή συμπεριφορά του δικαστή να εκληφθεί ότι δεν είναι επιτρεπτή. Η δε παρ.6 του Κεφαλαίου αυτού (“Αποφεύγει να εκφράζει δημοσίως άποψη επί ζητημάτων που εκκρεμούν ή πρόκειται να αχθούν ενώπιον του δικαστηρίου στο οποίο υπηρετεί”) τον θέτει εκτός οιασδήποτε επιστημονικής συζήτησης επί νομικών θεμάτων, αφού όλα δύνανται να αχθούν ενώπιόν του κάποια στιγμή. Εξάλλου, η περ. ε΄ του ίδιου Κεφαλαίου, η οποία ζητά από το δικαστή στη δημόσια συζήτηση να μην εμφανίζεται «αμετακίνητος» στις θέσεις του δεν μπορεί να γίνει δεκτή, διότι δύναται να εμποδίσει την ανάπτυξη στέρεων επιχειρημάτων επί κατασταλαγμένης άποψης.

Επίσης, η αναλυτική παράθεση καταλόγου συμπεριφορών που ενδείκνυνται και αντίστοιχων που αντενδείκνυνται δίνουν την εικόνα ότι ο δικαστής αδυνατεί να διακρίνει τη θέση του με βάση τις επιταγές του Συντάγματος και του νόμου.

Τέλος, το κείμενο του Χάρτη Δεοντολογίας διαπνέεται από υποκειμενισμό (ενδιαφέρει τι εικόνα σχηματίζει ο τρίτος για αυτόν και όχι ποια είναι αντικειμενικά η εικόνα του).

Ενόψει αυτών η Ένωση Διοικητικών Δικαστών θεωρεί ότι δεν παρίσταται αναγκαία η θέσπιση Χάρτη Δεοντολογίας. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να απαλειφθούν το Κεφάλαιο ΙV με τίτλο «Ευπρέπεια» και οι περ. γ΄, δ΄ και ε΄ του Κεφαλαίου ΙΙ με τίτλο «Αμεροληψία», καθώς και το Μέρος Β΄.